Pular para o conteúdo principal

[GRAMATIKERO] TIA





TIA

1. Pronome adjetivo, que exprime qualidade  e significa " desta qualidade, natureza, espécie, deste grau":
- Neniam antaŭe li estis en tia needukita kompanio. (Nunca antes ele esteve em tal mal-educada companhia.)
- Do, ĉu ne estus al vi agrable havi tian saman kapablon? (Então não seria para você agradável ter a mesma espécie de capacidade?)
- Mia teruro estis tia, ke mi ne povis elparoli unu vorton. (Meu terror era tal, que eu não pude pronunciar uma palavra.)
- Ili estas fieraj, ni ne estas tiaj. (Eles são orgulhosos, nós não somos dessa espécie.)
- Mi ĝojas, ke vi havas tian saman opinion, kiel mi. (Fico feliz, que você tenha a mesma espécie de opinião que eu.)
- Vi bonvolus fari ĉiajn ŝanĝojn, se tiaj montriĝus necesaj. (O Sr. teria a bondade de fazer todas as modificações, se tais- isto é, tais coisas- se fizessem necessárias.)
- Tia estas mia opinio. (Tal- ou "esta"- é a minha opinião.)
-  Kun kiu vi kuniĝas, tia vi fariĝas. (Com quem você se une, tal você se torna.)
- Li ne estas tia persono, kiu permesus al si tion. (Ele não é esse tipo de pessoa, que se permitiria aquilo.)


2. Interjeição:
- Tia homo mortis! (Essa espécie de homem morreu!)
- Tia aroganteco! (Que arrogância!)

3. Correlativo adjetivo usado com kia ou kiel, mostrando comparação sobre qualidade:
- Kia patro, tia filo. (Qual pai, tal filho)
- Restu ĉiam tia, kia vi estas. (Permaneça sempre tal, como você é.)

4. Pronome demonstrativo, usado para representar:
a) um adjetivo:
- Por ke lingvo estu universala ne sufiĉas nomi ĝin tia. (Para que uma língua seja universal não é suficiente denominá-la tal.)
b) um substantivo indefinido:
-   Vane serĉados homon senpekan: tian vi ne trovos. (Em vão procurarás um homem sem pecado: tal- isto é, um homem assim- não acharás.)

Notas:
1) O uso de tia, como interjeição não é muito comum. Frequentemente usa-se kia:
- Kia teruraĵo! (Que coisa terrível!)
- Kia belega lando! (Que lindo país!)

2) Tia / Tiu
Tia se refere à qualidade do ser ou objeto, enquanto tiu se refere à individualidade. Veja os exemplos:
- Tian personon, mi ne akompanos. (Esse tipo de pessoa, eu não acompanharei.)
- Tiun personon, mi ne akompanos. (Essa pessoa eu não acompanharei.)

Uma curiosidade: houve uma transformação gradual do Esperanto do "Kia estas via nomo?" para "Kiu estas via nomo?". Zamenhof pensava no KIA pois julgava o nome como uma qualidade da pessoa e hoje em dia vê-se que o nome é uma busca de identidade e individualidade do ser. Essa é uma mudança feita no próprio corpo do movimento esperantista, provando que o aspecto sociológico influencia no estilo da língua.

Postado por Blogger no GRAMATIKERO em 9/28/2014 07:43:00 AM



Programo MIA AMIKO

Lernu Esperanton kun amikoj


ESPERANTO@BRAZILO

Movimento Virtual de Esperanto no Brasil

http://esperanto.brazilo.org

*

Twitter: @MiaAmiko

Comentários

Postagens mais visitadas deste blog

Programo Mia Amiko: Granda Projekto por Esperantistiĝo en Brazilo

Programo Mia Amiko (PMA) fariĝis unu el la plej gravaj projektoj por disvastigi kaj subteni la uzadon de Esperanto en Brazilo. Ĉi tiu programo ne nur inspiras centojn da homoj lerni la lingvon, sed ankaŭ kreas fortikan komunumon de lernantoj kaj volontuloj, kiuj ĉiutage kunlaboras por antaŭenigi la idealojn de Esperanto. Vasta Programaro por Ĉiuj Niveloj Unu el la ĉefaj avantaĝoj de PMA estas ĝia alirebleco kaj diverseco. La programo proponas kursojn por ĉiuj niveloj, ekde bazaj ĝis progresigaj, donante al lernantoj la ŝancon, paŝon post paŝo, majstri la lingvon. Ĉi tiuj lecionoj estas gvidataj de spertaj instruistoj kaj apogataj de dediĉitaj volontuloj, kiuj certigas, ke ĉiu lernanto ricevas la atenton kaj subtenon, kiujn ili bezonas. La kursoj estas realigitaj rete, kio faciligas la aliron por homoj tra la tuta lando. Lernantoj povas partopreni de la komforto de sia hejmo, kun horaroj adaptitaj al diversaj bezonoj. Tia aliro inkluzivigas ĉiujn interesatojn kaj kreas d...

ESPERANTO KAJ UNESKO: 70 JAROJ

  Esperanto: La Lingvo de Pacon kaj Komunan Historion La 10-an de decembro 2024, la esperantistaro festos gravan datrevenon: la 70-an jaron de la fama Montevidea Rezolucio, kiu unufoje kaptis la atenton de Unesko al Esperanto. Ĉi tiu historia evento okazis en la Parlamenta Palaco en Montevideo, kie la Ĝenerala Asembleo de Unesko en 1954 formale rekonis la kontribuon de Esperanto al la edukado, kulturo, kaj interkompreno inter popoloj. Esperanto kaj Unesko: Kunlaboro por Pacon kaj Kulturan Riĉecon La Montevidea Rezolucio estas pli ol nur dokumento; ĝi simbolas komunan vizion inter Unesko kaj la esperantista movado por konstrui mondan pacon tra edukado kaj kulturo. Ĉi tiu ligo inspiras generaciojn de esperantistoj, kiuj, malgraŭ stereotipoj, agas kiel antaŭenpuŝantoj de signifaj ideoj. Ili ne nur ludas inter si en lingva ludo, sed strebas efektive ligi kulturojn kaj instigi komunikadon sen baroj. La rezolucio celas krei mondon, kie scienco kaj kulturo plibonigas homajn rilatojn, kaj ...

Salvadoro, Bahio, Brazilo - omaĝas oficiale Esperanton

En solena kaj historia momento por la Esperanto-movado, la kongresaj partoprenantoj estis akceptitaj kaj omaĝitaj de la Konsilantara Ĉambro de Salvadoro, laŭ antaŭa anonco. Ĉi tiu evento, okazanta la 14-an de novembro 2024, substrekas la rekoneblan subtenon de la loka aŭtoritato por la internacia lingvo Esperanto. La omaĝo okazis dum speciala sesio en la Konsilantara Ĉambro Cosme de Farias, organizita de la urba konsilanto Silvio Humberto, kiu profunde rekonas la kontribuojn de la Brazila Esperanto-Ligo (BEL) en la socia kaj kultura disvolviĝo de la lando. Establita en 1907, BEL dediĉis sin al la promociado de egaleco kaj inkluziveco en lingva komunikado, kontribuante al interkultura kompreno inter brazilanoj kaj la internacia komunumo. Kun la temo "Esperanto kaj la scioj, praktikoj kaj kulturoj de Brazilo," la evento altiris atenton al la grava rolo de Esperanto en la brazila edukado kaj kulturo, kaj alportis novan lumon al la laboroj de BEL kaj de la Brazila Esperantista Ju...