Pular para o conteúdo principal

Manĝo kaj memoro


Posted by  Anton Oberndorfer to Esperanta Retradio

Tiun ĉi sonartikolon verkis kaj produktis Paŭlo Sergio Viana el Brazilo

mangxo_memoro.mp3Listen on Posterous
Dum manĝopaŭzoj en esperantistaj renkontiĝoj, mi ĉiam ŝercas kun miaj gesamideanoj, en restoracioj: "Ĉu vi manĝas por vivi, aŭ vi vivas por manĝi?..." La respondoj varias, sed ni ĉiam gaje ridas. Tamen, de nun mi prenos la demandon pli serioze, konsiderante ĉi tiun informon, kiun mi legis en prestiĝa brazila ĵurnalo "La Ŝtato San-Paŭlo", antaŭ kelkaj tagoj: "Maljunuloj forperdas memorkapablon pli ofte, se ili tro multe manĝas".

La artikolo raportas pri serioza scienca esploro farita ĉe 'Mayo Clinic', en Arizono, Usono. La aŭtoro, Yonas E. Geda, estas membro de la Usona Akademio de Neŭrologio. Li statistike studis la rilaton inter manĝokvanto kaj memorperdo, ĉe maljunaj homoj. Kaj li venis al la rezulto, ke se homoj pli ol 70-jaraj englutas pli ol 2100 kaloriojn tage, tiam ili havas duoblan riskon de la tiel nomata 'kogna forperdo'. Temas pri perdo de menskapablo precipe rilate la memoron, kio normale okazas dum maljuniĝo. Ekstrema grado de kogna perdo nomiĝas senildemenco. "Ni observis tendencon, kiu montras, ke ju pli granda kvanto da potage englutitaj kalorioj, des pli granda la risko de kogna perdo" – asertis S-ro Geda.

La eksperimento inkluzivis 1233 usonanojn 70- ĝis 89-jaraĝajn, mense sanajn. Dum la observado, tiuj partoprenantoj devis raporti la kvanton da kalorioj, kiujn ili manĝis aŭ trinkis, laŭ demandaro. Oni dividis ilin en tri egalajn grupojn: homoj el la unua triono manĝis potage 600 ĝis 1526 kaloriojn; homoj el alia triono manĝis po 1526 ĝis 2143 kalorioj; kaj homoj el tria grupo manĝis po 2143 ĝis 6000 kalorioj. La kalkuloj montris, ke la probableco de kogna forperdo estis pli ol duobla en la tria grupo, kompare kun la unua. La rezultoj estis la samaj, eĉ se oni konsideris la ekziston de diabeto, cerba iskemio, eduknivelo kaj aliaj faktoroj.

"Malpliigi la kvanton da kalorioj kaj engluti sanigajn nutraĵojn eble estas simpla maniero eviti memorperdon dum maljuniĝo" – fine diris la sciencisto. Lian studon oni prezentos okaze de la 64-a Jara Kunsido de Usona Akademio de Neŭrologio, en New Orleans, en aprilo 2012.

Nu, karaj geaŭskultantoj de la Esperanta Retradio, mi ripetas al vi la ŝercan demandon: "Ĉu vi manĝas por vivi, aŭ vi vivas por manĝi?..."
_________________________________
Aprenda ESPERANTO com um amigo! 
Programa MIA AMIKO... Participe!


Comentários

Postagens mais visitadas deste blog

Programo Mia Amiko: Granda Projekto por Esperantistiĝo en Brazilo

Programo Mia Amiko (PMA) fariĝis unu el la plej gravaj projektoj por disvastigi kaj subteni la uzadon de Esperanto en Brazilo. Ĉi tiu programo ne nur inspiras centojn da homoj lerni la lingvon, sed ankaŭ kreas fortikan komunumon de lernantoj kaj volontuloj, kiuj ĉiutage kunlaboras por antaŭenigi la idealojn de Esperanto. Vasta Programaro por Ĉiuj Niveloj Unu el la ĉefaj avantaĝoj de PMA estas ĝia alirebleco kaj diverseco. La programo proponas kursojn por ĉiuj niveloj, ekde bazaj ĝis progresigaj, donante al lernantoj la ŝancon, paŝon post paŝo, majstri la lingvon. Ĉi tiuj lecionoj estas gvidataj de spertaj instruistoj kaj apogataj de dediĉitaj volontuloj, kiuj certigas, ke ĉiu lernanto ricevas la atenton kaj subtenon, kiujn ili bezonas. La kursoj estas realigitaj rete, kio faciligas la aliron por homoj tra la tuta lando. Lernantoj povas partopreni de la komforto de sia hejmo, kun horaroj adaptitaj al diversaj bezonoj. Tia aliro inkluzivigas ĉiujn interesatojn kaj kreas d...

ESPERANTO KAJ UNESKO: 70 JAROJ

  Esperanto: La Lingvo de Pacon kaj Komunan Historion La 10-an de decembro 2024, la esperantistaro festos gravan datrevenon: la 70-an jaron de la fama Montevidea Rezolucio, kiu unufoje kaptis la atenton de Unesko al Esperanto. Ĉi tiu historia evento okazis en la Parlamenta Palaco en Montevideo, kie la Ĝenerala Asembleo de Unesko en 1954 formale rekonis la kontribuon de Esperanto al la edukado, kulturo, kaj interkompreno inter popoloj. Esperanto kaj Unesko: Kunlaboro por Pacon kaj Kulturan Riĉecon La Montevidea Rezolucio estas pli ol nur dokumento; ĝi simbolas komunan vizion inter Unesko kaj la esperantista movado por konstrui mondan pacon tra edukado kaj kulturo. Ĉi tiu ligo inspiras generaciojn de esperantistoj, kiuj, malgraŭ stereotipoj, agas kiel antaŭenpuŝantoj de signifaj ideoj. Ili ne nur ludas inter si en lingva ludo, sed strebas efektive ligi kulturojn kaj instigi komunikadon sen baroj. La rezolucio celas krei mondon, kie scienco kaj kulturo plibonigas homajn rilatojn, kaj ...

Salvadoro, Bahio, Brazilo - omaĝas oficiale Esperanton

En solena kaj historia momento por la Esperanto-movado, la kongresaj partoprenantoj estis akceptitaj kaj omaĝitaj de la Konsilantara Ĉambro de Salvadoro, laŭ antaŭa anonco. Ĉi tiu evento, okazanta la 14-an de novembro 2024, substrekas la rekoneblan subtenon de la loka aŭtoritato por la internacia lingvo Esperanto. La omaĝo okazis dum speciala sesio en la Konsilantara Ĉambro Cosme de Farias, organizita de la urba konsilanto Silvio Humberto, kiu profunde rekonas la kontribuojn de la Brazila Esperanto-Ligo (BEL) en la socia kaj kultura disvolviĝo de la lando. Establita en 1907, BEL dediĉis sin al la promociado de egaleco kaj inkluziveco en lingva komunikado, kontribuante al interkultura kompreno inter brazilanoj kaj la internacia komunumo. Kun la temo "Esperanto kaj la scioj, praktikoj kaj kulturoj de Brazilo," la evento altiris atenton al la grava rolo de Esperanto en la brazila edukado kaj kulturo, kaj alportis novan lumon al la laboroj de BEL kaj de la Brazila Esperantista Ju...