Pular para o conteúdo principal

Trovado kaj kreado de vortoj


trovado_kreado.mp3 Listen on Posterous

Kiam mi verkas propran artikolon por la RetRadio mi apenaŭ konsultas vortaron, ĉar mi konas en tiu kazo la vortojn kiujn mi bezonas. La temoj tiam estas sufiĉe ĝeneralaj. Mi ankaŭ volas eviti nekonatajn vortojn ĉar la geaŭskultantoj komprenu ĉion laŭeble tuj je la unua aŭskultado.

La afero aspektas iom alie kiam mi tradukas kaj redaktas germanlingvan artikolon kiun mi trovis en la interreto. Tiam temas ofte pri fakaj aferoj por kiuj mi bezonas la koncernajn terminojn aŭ mi bezonas vortojn kiuj ja ne estas fakaj sed kiuj en la lingva praktiko de E-parolantoj aperas nur tre malofte. Ekzemple okazis ke antaŭ kelkaj tagoj mi tradukis germanlingvan artikolon pri malpurigo de la aero kaj mi ne konis la esperantan vorton por tiuj nigraj partikloj kiuj estas tiom malsanigaj se oni enspiras ilin, nome temis pri fulgo. Do en tiu kazo mi konsultis mian tre malnovan vortaron germanan-esperantan kaj tie senprobleme mi trovis la vorton. Mi volas substreki tiun "senprobleme" ĉar por multaj vortoj tiu vortaro ofte ne estas tre bona helpilo. Sed la problemo ne estas la modernaj terminoj, kiel oni povus supozi, sed tute male tradiciaj vortoj de la germana lingvo kiuj aŭ tute ne aperas en la vortaro aŭ kies traduko ne estas sufiĉe trafa. En tia kazo mi alternative konsultas italan, francan aŭ hispanan vortaron en la direkto germana-itala ktp. kaj tiam mi ofte trovas vorton kiu povas servi al mi kiel bazo por la traduko al Esperanto. Mi povas tiam serĉi en Plena Vortaro de Esperanto ĉu ekzemple la trovita radiko ankaŭ ekzistas en Esperanto kaj ĉu ĝia signifo korespondas al la tradukenda vorto. Tamen ankaŭ ofte tiu metodo ne kondukas al la celo kaj do mi mem devas krei vorton per kunmetado, uzante prefiksojn kaj sufiksojn aŭ kunmetante du vortradikojn. La prefikso "mal-" povas ofte helpi ĉar la serĉata vorto estas la malo de bone konata vorto. Per tiu ĉi metodo mi ekzemple trovis la vorton "malkontesti" por traduki la vorton "zugeben", nome la popeceta konfeso de la vero post akuzo. Necesas multe da fantazio kaj multe da lingva sperto por trovi bonajn vortojn en Esperanto. Sed mi faras tion kun granda ĝuo. Tio estas mensa defio simila al solvado de sudoku-enigmoj kaj ĝuste tian ĝuon mi nur povas senti per la lingvo Esperanto, ĉar neniu alia lingvo permesas al mi tiun kreivon. Kaj nur Esperanto kapabligas min al tiu kreivo. Kaj estas ĝojo se la homoj kiuj aŭdas kaj legas la trovitan vorton aŭ formulon komprenas kaj akceptas ĝin. Tio estas vere entuziasmiga.
________________________________
Aprenda ESPERANTO com um amigo! 
Programa MIA AMIKO... Participe!


Comentários

Postagens mais visitadas deste blog

Programo Mia Amiko: Granda Projekto por Esperantistiĝo en Brazilo

Programo Mia Amiko (PMA) fariĝis unu el la plej gravaj projektoj por disvastigi kaj subteni la uzadon de Esperanto en Brazilo. Ĉi tiu programo ne nur inspiras centojn da homoj lerni la lingvon, sed ankaŭ kreas fortikan komunumon de lernantoj kaj volontuloj, kiuj ĉiutage kunlaboras por antaŭenigi la idealojn de Esperanto. Vasta Programaro por Ĉiuj Niveloj Unu el la ĉefaj avantaĝoj de PMA estas ĝia alirebleco kaj diverseco. La programo proponas kursojn por ĉiuj niveloj, ekde bazaj ĝis progresigaj, donante al lernantoj la ŝancon, paŝon post paŝo, majstri la lingvon. Ĉi tiuj lecionoj estas gvidataj de spertaj instruistoj kaj apogataj de dediĉitaj volontuloj, kiuj certigas, ke ĉiu lernanto ricevas la atenton kaj subtenon, kiujn ili bezonas. La kursoj estas realigitaj rete, kio faciligas la aliron por homoj tra la tuta lando. Lernantoj povas partopreni de la komforto de sia hejmo, kun horaroj adaptitaj al diversaj bezonoj. Tia aliro inkluzivigas ĉiujn interesatojn kaj kreas d...

ESPERANTO KAJ UNESKO: 70 JAROJ

  Esperanto: La Lingvo de Pacon kaj Komunan Historion La 10-an de decembro 2024, la esperantistaro festos gravan datrevenon: la 70-an jaron de la fama Montevidea Rezolucio, kiu unufoje kaptis la atenton de Unesko al Esperanto. Ĉi tiu historia evento okazis en la Parlamenta Palaco en Montevideo, kie la Ĝenerala Asembleo de Unesko en 1954 formale rekonis la kontribuon de Esperanto al la edukado, kulturo, kaj interkompreno inter popoloj. Esperanto kaj Unesko: Kunlaboro por Pacon kaj Kulturan Riĉecon La Montevidea Rezolucio estas pli ol nur dokumento; ĝi simbolas komunan vizion inter Unesko kaj la esperantista movado por konstrui mondan pacon tra edukado kaj kulturo. Ĉi tiu ligo inspiras generaciojn de esperantistoj, kiuj, malgraŭ stereotipoj, agas kiel antaŭenpuŝantoj de signifaj ideoj. Ili ne nur ludas inter si en lingva ludo, sed strebas efektive ligi kulturojn kaj instigi komunikadon sen baroj. La rezolucio celas krei mondon, kie scienco kaj kulturo plibonigas homajn rilatojn, kaj ...

Salvadoro, Bahio, Brazilo - omaĝas oficiale Esperanton

En solena kaj historia momento por la Esperanto-movado, la kongresaj partoprenantoj estis akceptitaj kaj omaĝitaj de la Konsilantara Ĉambro de Salvadoro, laŭ antaŭa anonco. Ĉi tiu evento, okazanta la 14-an de novembro 2024, substrekas la rekoneblan subtenon de la loka aŭtoritato por la internacia lingvo Esperanto. La omaĝo okazis dum speciala sesio en la Konsilantara Ĉambro Cosme de Farias, organizita de la urba konsilanto Silvio Humberto, kiu profunde rekonas la kontribuojn de la Brazila Esperanto-Ligo (BEL) en la socia kaj kultura disvolviĝo de la lando. Establita en 1907, BEL dediĉis sin al la promociado de egaleco kaj inkluziveco en lingva komunikado, kontribuante al interkultura kompreno inter brazilanoj kaj la internacia komunumo. Kun la temo "Esperanto kaj la scioj, praktikoj kaj kulturoj de Brazilo," la evento altiris atenton al la grava rolo de Esperanto en la brazila edukado kaj kulturo, kaj alportis novan lumon al la laboroj de BEL kaj de la Brazila Esperantista Ju...