Pular para o conteúdo principal

Trovado kaj kreado de vortoj


trovado_kreado.mp3 Listen on Posterous

Kiam mi verkas propran artikolon por la RetRadio mi apenaŭ konsultas vortaron, ĉar mi konas en tiu kazo la vortojn kiujn mi bezonas. La temoj tiam estas sufiĉe ĝeneralaj. Mi ankaŭ volas eviti nekonatajn vortojn ĉar la geaŭskultantoj komprenu ĉion laŭeble tuj je la unua aŭskultado.

La afero aspektas iom alie kiam mi tradukas kaj redaktas germanlingvan artikolon kiun mi trovis en la interreto. Tiam temas ofte pri fakaj aferoj por kiuj mi bezonas la koncernajn terminojn aŭ mi bezonas vortojn kiuj ja ne estas fakaj sed kiuj en la lingva praktiko de E-parolantoj aperas nur tre malofte. Ekzemple okazis ke antaŭ kelkaj tagoj mi tradukis germanlingvan artikolon pri malpurigo de la aero kaj mi ne konis la esperantan vorton por tiuj nigraj partikloj kiuj estas tiom malsanigaj se oni enspiras ilin, nome temis pri fulgo. Do en tiu kazo mi konsultis mian tre malnovan vortaron germanan-esperantan kaj tie senprobleme mi trovis la vorton. Mi volas substreki tiun "senprobleme" ĉar por multaj vortoj tiu vortaro ofte ne estas tre bona helpilo. Sed la problemo ne estas la modernaj terminoj, kiel oni povus supozi, sed tute male tradiciaj vortoj de la germana lingvo kiuj aŭ tute ne aperas en la vortaro aŭ kies traduko ne estas sufiĉe trafa. En tia kazo mi alternative konsultas italan, francan aŭ hispanan vortaron en la direkto germana-itala ktp. kaj tiam mi ofte trovas vorton kiu povas servi al mi kiel bazo por la traduko al Esperanto. Mi povas tiam serĉi en Plena Vortaro de Esperanto ĉu ekzemple la trovita radiko ankaŭ ekzistas en Esperanto kaj ĉu ĝia signifo korespondas al la tradukenda vorto. Tamen ankaŭ ofte tiu metodo ne kondukas al la celo kaj do mi mem devas krei vorton per kunmetado, uzante prefiksojn kaj sufiksojn aŭ kunmetante du vortradikojn. La prefikso "mal-" povas ofte helpi ĉar la serĉata vorto estas la malo de bone konata vorto. Per tiu ĉi metodo mi ekzemple trovis la vorton "malkontesti" por traduki la vorton "zugeben", nome la popeceta konfeso de la vero post akuzo. Necesas multe da fantazio kaj multe da lingva sperto por trovi bonajn vortojn en Esperanto. Sed mi faras tion kun granda ĝuo. Tio estas mensa defio simila al solvado de sudoku-enigmoj kaj ĝuste tian ĝuon mi nur povas senti per la lingvo Esperanto, ĉar neniu alia lingvo permesas al mi tiun kreivon. Kaj nur Esperanto kapabligas min al tiu kreivo. Kaj estas ĝojo se la homoj kiuj aŭdas kaj legas la trovitan vorton aŭ formulon komprenas kaj akceptas ĝin. Tio estas vere entuziasmiga.
________________________________
Aprenda ESPERANTO com um amigo! 
Programa MIA AMIKO... Participe!


Comentários

Postagens mais visitadas deste blog

Novaĵoj pri Briksaj landoj en 2025

La BRICS-emblemo en Brazilo en 2025 estos la sumauma-kotonarbo. La brazila registaro publikigis la BRICS-emblemon, kiu estos uzata por la landa  prezidanteco de la unuiĝo en 2025. La emblemo prezentas la sumauma-kotonarbon  kreskantan en Amazono, kiu estas pentrita en la koloroj de la naciaj flagoj de la ŝtatoj  de la BRIKS-unuiĝo.  1. La 1-an de januaro, la prezidanteco de BRICS oficiale transiris de Rusio al Brazilo. Tio estas la dua sinsekva jaro, ke la latinamerika ŝtato fariĝas la centro de altiro por politikistoj de la plej alta nivelo. Plej verŝajne, Rio-de-Ĵanejro iĝos la ĉefurbo de la ĉefa evento, nome  la renkontiĝo je la nivelo de ŝtatestroj. Almenaŭ la ĉefaj eventoj de la G20 en 2024 okazis tie. La pasintan novembron la urbestro de Rio-de-Ĵanejro Eduardo Paes diris, ke li jam proponis al brazila prezidento Luiz Inacio Lula da Silva okazigi tie la Pint-Kunvenon. Cetere, la estro de la brazila Ministerio pri eksterlandaj aferoj Mauro Vieira deklar...

Programo Mia Amiko: Granda Projekto por Esperantistiĝo en Brazilo

Programo Mia Amiko (PMA) fariĝis unu el la plej gravaj projektoj por disvastigi kaj subteni la uzadon de Esperanto en Brazilo. Ĉi tiu programo ne nur inspiras centojn da homoj lerni la lingvon, sed ankaŭ kreas fortikan komunumon de lernantoj kaj volontuloj, kiuj ĉiutage kunlaboras por antaŭenigi la idealojn de Esperanto. Vasta Programaro por Ĉiuj Niveloj Unu el la ĉefaj avantaĝoj de PMA estas ĝia alirebleco kaj diverseco. La programo proponas kursojn por ĉiuj niveloj, ekde bazaj ĝis progresigaj, donante al lernantoj la ŝancon, paŝon post paŝo, majstri la lingvon. Ĉi tiuj lecionoj estas gvidataj de spertaj instruistoj kaj apogataj de dediĉitaj volontuloj, kiuj certigas, ke ĉiu lernanto ricevas la atenton kaj subtenon, kiujn ili bezonas. La kursoj estas realigitaj rete, kio faciligas la aliron por homoj tra la tuta lando. Lernantoj povas partopreni de la komforto de sia hejmo, kun horaroj adaptitaj al diversaj bezonoj. Tia aliro inkluzivigas ĉiujn interesatojn kaj kreas d...

La Trankvila Transo: Esperanta Filmo, kiu Kortuŝas kaj Inspiradas

En la lastatempa festivalo de Esperanto-USA, la 5-minuta filmo "La Trankvila Transo" elstaris kiel la granda gajninto de la unua premio. Ĉi tiu verko ne nur gajnis la admiron de la juĝantaro, sed ankaŭ kaptis la koron de la internacia komunumo. La filmo pritraktas la profundan temon de maljuniĝo, kaptante kaj sentimentajn kaj dramajn momentojn de tiu ĉi universala homa sperto. La titolo mem, "La Trankvila Transo," sugestas la mediteman kaj emocian vojaĝon, kiun ĝi prezentas. Tra zorgeme kreitaj scenoj kaj kun impresa atento al detaloj, la filmo donas voĉon al temoj kiel nostalgio, akcepto, kaj la mistera beleco de la vivo mem. Kvankam mallonga, la filmo sukcesas transdoni profundan mesaĝon: maljuniĝo ne estas nur fizika ŝanĝo, sed ankaŭ spirita transiro, plenplena de signifoj kaj memoroj. Unu el la ĉefaj fortoj de "La Trankvila Transo" estas ĝia kapablo rakonti universalan historion per la unika lenso de Esperanto. La lingvo, kiu simbolas interkompreniĝon...