Pular para o conteúdo principal

Ĝisdatigoj pri la pseŭdocerealo "kvinoo"

Posted by  Anton Oberndorfer to Esperanta Retradio

Tiun ĉi sonartikolon verkis kaj produktis Gian Piero Savio el Israelo

denove_kvinoo.mp3Listen on Posterous

Ĉiu medalo du flankojn posedas.

Unuflanke, la laŭmoda nuna monda sukceso de kvinoo indikas kuraĝigan tendencon adopti pli sanajn nutradkutimojn. (Vidu mian sonartikolon el la 1-a de junio 2012). Aliflanke, laŭ lastatempaj raportoj de la brita gazetaro, la ĉiam pli furora postulo de tiu pseŭdocerealo kaŭzas gravajn problemojn al andaj gentoj.  

Ĝis antaŭ kelkaj jaroj kvinoo estis nekonata perua speco de greno, kiun oni povis aĉeti nur en specialaj butikoj. Nur konsciaj kaj asiduaj vegetaranoj aŭ veganoj laŭdis la kvalitojn de tiu ĉi noviga nutraĵo aldone al rizo kaj kuskuso, kaj dietistoj entuziasmiĝis pro ĝia malalta procento de graso. Poste, ĝia vendado grade kaj daŭre pliiĝis. Kvinoo fariĝis la mirakla greno de la Andoj: sana, moderna kaj etika surogato de viando. Kiel rezulto, ĝia prezo duobliĝis trifoje ekde la jaro 2006.

Do, ne tiel agrabla vero atendas tiujn el ni, kiuj tenas saketon da kvinoo en sia kuirejo. La postulo en multaj landoj de tiu greno kaŭzis plialtigon de ĝia prezo je tia nivelo, ke la malriĉaj loĝantoj de Peruo kaj Bolivio, por kiuj kvinoo estis iam kutima nutraĵo, ne plu povas pagi por aĉeti ĝin. Importitaj mismanĝaĵoj estas malpli karaj kaj pli atingeblaj. La prezo de kvinoo en Limo, ĉefurbo de Peruo, estas nun pli alta ol tiu de kokaĵo. Ekster la urboj, kaŭze de la postulo el eksterlando, pliiĝas la premo kultivi nur kvinoon en terenoj, kie antaŭe oni produktis alispecajn cerealojn kaj legomojn.

La komerco de kvinoo estas aldona malfeliĉa ekzemplo de la damaĝoj tutmondige kaŭzitaj de la interrilatoj inter la nordo kaj sudo de la mondo, kiam ĝuste konsumantoj kun bonaj intencoj pri sano kaj etika konduto senvole kaj senintence pligrandigas la malriĉecon en landoj kiel Peruo kaj Bolivio.

Io simila okazis ankaŭ kun la asparagoj. Peruo konkeris la tutmondan merkaton per siaj asparagoj. La rezulto estas, ke en la  arida regiono Ika, kie koncentriĝas la kultivado de asparagoj, la troa postulo plene elĉerpis la akvan disponaĵon de la loĝantaro de la areo. Neregistaraj organizoj informis, ke la kultivistoj de asparagoj laboras kaj vivas en tre malbonaj kondiĉoj kaj ne povas aĉeti manĝaĵojn por infanoj, dum altegajn profitojn atingas la grandaj eksportistoj kaj la plurnaciaj konzernoj.

Ankaŭ sojfabo, alia vegetala produkto bone taksata kaj uzata kiel surogato de laktaĵoj, estas importita manĝaĵo, kiu kaŭzas vastajn damaĝojn al la medio. Tio estas fonto de embaraso por tiuj, kiuj prezentas ĝin kiel alternativon al viando, kies ĉiam pli grandskala produktado detruas nian planedon. Sojfabo ja estas nun konsiderita unu el la ĉefaj kialoj por la detruado de la arbaroj de Suda Ameriko kune kun la vastegaj bredejoj de brutaro.

Ĉu ekzistas maniero eviti aŭ almenaŭ mildigi la malbonon de tiaj eraraj cirkloj? Esperante kaj atendante pli saĝajn kaj longvidajn mondajn gvidistojn, ĉiu el ni povus klopodi konsumi kiel eble pli multe da nutraĵoj, kiuj kreskas proksime de lia sojlo kaj kiel eble malpli da importitaj nutraĵoj, eĉ, se pro tio, oni devus elspezi iom pli da mono.

 

.... Esperanto, minha língua, mia lingvo!


Esperanto@Brazilo - http://esperanto.brazilo.org

Comentários

Postagens mais visitadas deste blog

Novaĵoj pri Briksaj landoj en 2025

La BRICS-emblemo en Brazilo en 2025 estos la sumauma-kotonarbo. La brazila registaro publikigis la BRICS-emblemon, kiu estos uzata por la landa  prezidanteco de la unuiĝo en 2025. La emblemo prezentas la sumauma-kotonarbon  kreskantan en Amazono, kiu estas pentrita en la koloroj de la naciaj flagoj de la ŝtatoj  de la BRIKS-unuiĝo.  1. La 1-an de januaro, la prezidanteco de BRICS oficiale transiris de Rusio al Brazilo. Tio estas la dua sinsekva jaro, ke la latinamerika ŝtato fariĝas la centro de altiro por politikistoj de la plej alta nivelo. Plej verŝajne, Rio-de-Ĵanejro iĝos la ĉefurbo de la ĉefa evento, nome  la renkontiĝo je la nivelo de ŝtatestroj. Almenaŭ la ĉefaj eventoj de la G20 en 2024 okazis tie. La pasintan novembron la urbestro de Rio-de-Ĵanejro Eduardo Paes diris, ke li jam proponis al brazila prezidento Luiz Inacio Lula da Silva okazigi tie la Pint-Kunvenon. Cetere, la estro de la brazila Ministerio pri eksterlandaj aferoj Mauro Vieira deklar...

Programo Mia Amiko: Granda Projekto por Esperantistiĝo en Brazilo

Programo Mia Amiko (PMA) fariĝis unu el la plej gravaj projektoj por disvastigi kaj subteni la uzadon de Esperanto en Brazilo. Ĉi tiu programo ne nur inspiras centojn da homoj lerni la lingvon, sed ankaŭ kreas fortikan komunumon de lernantoj kaj volontuloj, kiuj ĉiutage kunlaboras por antaŭenigi la idealojn de Esperanto. Vasta Programaro por Ĉiuj Niveloj Unu el la ĉefaj avantaĝoj de PMA estas ĝia alirebleco kaj diverseco. La programo proponas kursojn por ĉiuj niveloj, ekde bazaj ĝis progresigaj, donante al lernantoj la ŝancon, paŝon post paŝo, majstri la lingvon. Ĉi tiuj lecionoj estas gvidataj de spertaj instruistoj kaj apogataj de dediĉitaj volontuloj, kiuj certigas, ke ĉiu lernanto ricevas la atenton kaj subtenon, kiujn ili bezonas. La kursoj estas realigitaj rete, kio faciligas la aliron por homoj tra la tuta lando. Lernantoj povas partopreni de la komforto de sia hejmo, kun horaroj adaptitaj al diversaj bezonoj. Tia aliro inkluzivigas ĉiujn interesatojn kaj kreas d...

La Trankvila Transo: Esperanta Filmo, kiu Kortuŝas kaj Inspiradas

En la lastatempa festivalo de Esperanto-USA, la 5-minuta filmo "La Trankvila Transo" elstaris kiel la granda gajninto de la unua premio. Ĉi tiu verko ne nur gajnis la admiron de la juĝantaro, sed ankaŭ kaptis la koron de la internacia komunumo. La filmo pritraktas la profundan temon de maljuniĝo, kaptante kaj sentimentajn kaj dramajn momentojn de tiu ĉi universala homa sperto. La titolo mem, "La Trankvila Transo," sugestas la mediteman kaj emocian vojaĝon, kiun ĝi prezentas. Tra zorgeme kreitaj scenoj kaj kun impresa atento al detaloj, la filmo donas voĉon al temoj kiel nostalgio, akcepto, kaj la mistera beleco de la vivo mem. Kvankam mallonga, la filmo sukcesas transdoni profundan mesaĝon: maljuniĝo ne estas nur fizika ŝanĝo, sed ankaŭ spirita transiro, plenplena de signifoj kaj memoroj. Unu el la ĉefaj fortoj de "La Trankvila Transo" estas ĝia kapablo rakonti universalan historion per la unika lenso de Esperanto. La lingvo, kiu simbolas interkompreniĝon...