Pular para o conteúdo principal

Gramatikero: SI / SIA







SI/SIA


SI

Quando a ação objetiva a mesma pessoa que a executa, isto é, quando aquele que é sujeito é também objeto, usa-se o pronome reflexivo.

Si é o pronome reflexivo, usado para a 3ª pessoa do singular ou do plural.

- Li sentas sin malfeliĉa. (Ele se sente infeliz.)

- Ili ne permesas al li lavi sin ĉi tie… (Eles não permitem a ele banhar-se aqui…)

- La juna viro estis sendita de sia reĝo kiel ambasadoro al Rusujo.(O jovem homem foi enviado pelo rei, como embaixador, à Rússia.)

- Tia flatado al si estas naŭza. (Este tipo de lisonja é, para ela, nauseante.)

- Pro ĉio ĉi li estas plej danĝera por si mem. (Por tudo isto, ele é o mais perigoso para si mesmo.)


Notas:

1) Compare as duas orações:

a) - Ŝi amas lin pli ol sin mem. Ŝi amas lin pli ol ŝi amas sin mem. Ela o ama mais do que ela ama a si mesma.)

   - Ŝi amas lin pli ol li mem. Ŝi amas lin pli ol li mem amas sin. (Ela o ama mais do que ele se ama.)

2) o pronome reflexivo pode exprimir reciprocidade :

- Ili kisis sin.(Eles se beijaram.)

No entanto usa-se, com mais frequência reciproke:

- Ili batis sin reciproke.(Eles bateram uns nos outros). "Ili batis sin", significa "eles bateram em si mesmos".

Ou a expressão unu la alia(j)n, mas sem o pronome reflexivo:

-  La gefianĉoj amas unu la alian. (Os noivos se amam -um ao outro.)

3) Tratando-se de partes do corpo, Zamenhof usava, de preferência, a forma al si em vez de sian :

-Li bruligis al si la lipharojn. (Ele queimou o seu-próprio- bigode. )

4) As expressões en si, per si, e inter si constituem locuções adverbiais e perdem um pouco sua relação com o sujeito:

- Tiujn malsamajn objektojn miksi inter si oni neniel devas. (De modo algum deve-se misturar entre si, esses diferentes objetos.)

5) O acusativo sin é frequentemente usado como prefixo: sindona (dedicado), singarda (cauteloso), sinmortigo (suicídio).


SIA

Pronome possessivo reflexivo, usado para a 3ª pessoa do singular ou do plural. Diz respeito ao sujeito da frase:

- Timulo timas eĉ sian propran ombron. (Um medroso teme até sua própria sombra.)

- El ĉiuj siaj fratoj li estas la malplej saĝa. (De todos os irmãos dele, ele é o menos sábio.)

-  Ili donadis al li okazon montri siajn novajn vestojn. (Eles davam a ele ocasião de mostrar suas - dele- roupas novas.)


Notas:

1) Sia nunca é usado como parte do sujeito de uma oração. Não podemos dizer "*Karlo kaj sia frato promenas en la parko". Para "Carlos passeia com seu- dele-irmão no parque" devemos dizer "Karlo kaj lia frato promenas en la parko" (sujeito:Karlo kaj lia frato) ou "Karlo kun sia frato promenas en la parko ( sujeito: Karlo).

2) Compare as orações:

a) - Karlo estis akompanata de Petro al sia domo. = ...al la domo de Karlo.(Carlos foi acompanhado por Pedro à sua casa=...  à casa de Carlos). O pronome sia, se refere ao sujeito- Carlos.

   - Karlo estis akompanata de Petro al lia domo. = ...al la domo de Petro. (Carlos foi acompanhado de Pedro à casa dele=....à casa de Pedro). O uso do pronome lia significa que não se refere ao sujeito- Carlo.

b) - Ili vizitis muzeon faman pro siaj belaj pentraĵoj. = ...muzeon, kiu estas fama pro siaj belaj pentraĵoj. La pentraĵoj apartenas al la muzeo. (Eles visitaram um museu famoso por seus belos quadros.=...museu, que é famoso por seus belos quadros.Os quadro pertencem ao museu.)

    - Picasso vizitis muzeon faman pro liaj pentraĵoj. = ...muzeon, kiu estas fama pro liaj pentraĵoj. La pentraĵoj estas de Picasso. (Picasso visitou um museu famoso por causa dos seus quadros=...museu, que é famoso pelos quadros dele. Os quadros pertencem a Picasso.)

c) Paŭlo ordonis al Petro fari sian taskon. ( de Petro). (Paulo ordenou a Pedro fazer sua tarefa- de Pedro)

  Paŭlo ordonis al Petro fari lian taskon. ( de Paŭlo). (Paulo ordenou a Pedro fazer a tarefa dele- de Paulo)

3) Na expressão siatempe (a seu tempo), o pronome sia perde quase totalmente seu sentido original e adquire o sentido de conveniente, certo, adequado:

- Tiam mi donos al via lando pluvon siatempe. (Então eu darei  ao seu país chuva a seu tempo - no momento certo .)




Programo MIA AMIKO

Lernu Esperanton kun amikoj


ESPERANTO@BRAZILO

Movimento Virtual de Esperanto no Brasil

http://esperanto.brazilo.org

*

Twitter: @MiaAmiko

Comentários

Postagens mais visitadas deste blog

Novaĵoj pri Briksaj landoj en 2025

La BRICS-emblemo en Brazilo en 2025 estos la sumauma-kotonarbo. La brazila registaro publikigis la BRICS-emblemon, kiu estos uzata por la landa  prezidanteco de la unuiĝo en 2025. La emblemo prezentas la sumauma-kotonarbon  kreskantan en Amazono, kiu estas pentrita en la koloroj de la naciaj flagoj de la ŝtatoj  de la BRIKS-unuiĝo.  1. La 1-an de januaro, la prezidanteco de BRICS oficiale transiris de Rusio al Brazilo. Tio estas la dua sinsekva jaro, ke la latinamerika ŝtato fariĝas la centro de altiro por politikistoj de la plej alta nivelo. Plej verŝajne, Rio-de-Ĵanejro iĝos la ĉefurbo de la ĉefa evento, nome  la renkontiĝo je la nivelo de ŝtatestroj. Almenaŭ la ĉefaj eventoj de la G20 en 2024 okazis tie. La pasintan novembron la urbestro de Rio-de-Ĵanejro Eduardo Paes diris, ke li jam proponis al brazila prezidento Luiz Inacio Lula da Silva okazigi tie la Pint-Kunvenon. Cetere, la estro de la brazila Ministerio pri eksterlandaj aferoj Mauro Vieira deklar...

Programo Mia Amiko: Granda Projekto por Esperantistiĝo en Brazilo

Programo Mia Amiko (PMA) fariĝis unu el la plej gravaj projektoj por disvastigi kaj subteni la uzadon de Esperanto en Brazilo. Ĉi tiu programo ne nur inspiras centojn da homoj lerni la lingvon, sed ankaŭ kreas fortikan komunumon de lernantoj kaj volontuloj, kiuj ĉiutage kunlaboras por antaŭenigi la idealojn de Esperanto. Vasta Programaro por Ĉiuj Niveloj Unu el la ĉefaj avantaĝoj de PMA estas ĝia alirebleco kaj diverseco. La programo proponas kursojn por ĉiuj niveloj, ekde bazaj ĝis progresigaj, donante al lernantoj la ŝancon, paŝon post paŝo, majstri la lingvon. Ĉi tiuj lecionoj estas gvidataj de spertaj instruistoj kaj apogataj de dediĉitaj volontuloj, kiuj certigas, ke ĉiu lernanto ricevas la atenton kaj subtenon, kiujn ili bezonas. La kursoj estas realigitaj rete, kio faciligas la aliron por homoj tra la tuta lando. Lernantoj povas partopreni de la komforto de sia hejmo, kun horaroj adaptitaj al diversaj bezonoj. Tia aliro inkluzivigas ĉiujn interesatojn kaj kreas d...

La Trankvila Transo: Esperanta Filmo, kiu Kortuŝas kaj Inspiradas

En la lastatempa festivalo de Esperanto-USA, la 5-minuta filmo "La Trankvila Transo" elstaris kiel la granda gajninto de la unua premio. Ĉi tiu verko ne nur gajnis la admiron de la juĝantaro, sed ankaŭ kaptis la koron de la internacia komunumo. La filmo pritraktas la profundan temon de maljuniĝo, kaptante kaj sentimentajn kaj dramajn momentojn de tiu ĉi universala homa sperto. La titolo mem, "La Trankvila Transo," sugestas la mediteman kaj emocian vojaĝon, kiun ĝi prezentas. Tra zorgeme kreitaj scenoj kaj kun impresa atento al detaloj, la filmo donas voĉon al temoj kiel nostalgio, akcepto, kaj la mistera beleco de la vivo mem. Kvankam mallonga, la filmo sukcesas transdoni profundan mesaĝon: maljuniĝo ne estas nur fizika ŝanĝo, sed ankaŭ spirita transiro, plenplena de signifoj kaj memoroj. Unu el la ĉefaj fortoj de "La Trankvila Transo" estas ĝia kapablo rakonti universalan historion per la unika lenso de Esperanto. La lingvo, kiu simbolas interkompreniĝon...