Pular para o conteúdo principal

La kurioza homa etiketo

Homaetiketo1

Tiun ĉi sonartikolon verkis kaj produktis Paŭlo Sergio Viana el Brazilo

homa_etiketo.mp3Listen on Posterous

Kiam mi estis infano – tio okazis antaŭ sufiĉe longa tempo, sed mi bone memoras   –  miaj gepatroj severe admonis min neniam tuŝi la manĝaĵojn rekte per la manoj ĉetable. Tio estus kompleta skandalo! Jen do kial mi miras, legante la rubrikon pri gastronomio en unu el la ĉefaj brazilaj ĵurnaloj.

Laŭ eminentaj gastronomoj, kiuj konstante esploras rafini la arton frandi delikataĵojn, oni nuntempe revivigas antikvan manieron manĝi: rekte per la manoj. Fingre kapti la manĝaĵojn, ili diras, pli profundigas la kontakton kun la englutota materialo. Tiel oni uzas unu plian sentumon krom vidado, flarado kaj gustumado: la palpado.

En dana altnivela restoracio Noma,  ĉefkuiristo antaŭ nelonge proponis manĝon, dum kiu oni uzis forkojn nur post la sesa plado. Por la kvin unuaj, sufiĉis la fingroj. Ankaŭ en Novjorko la brazila ĉefkuiristo Rafael Costa e Silva preparis vespermanĝon, je kiu duono el la pladoj destiniĝis rekte  al tiu manĝomaniero. La sperto estis ĝenerale aprobita. Li klarigas: "Kiam mi prenas ingrediencon, tiam mi sentas ĝian temperaturon, ĝian molecon. Palpado estas grava dum manĝado." Ankaŭ en orientstilaj restoracioj tiu ideo estas bonvena. Iuj kuiristoj opinias, ke la tradiciajn lignajn stangetojn oni devus anstataŭigi per la fingroj. Post la manĝo, sur la fingroj devas resti malmulte da oleo aŭ amido – se la manĝaĵo estis ĝuste preparita.

Laŭ hindia kuiristo, manĝado rekte per la fingroj signifas simbolan kontakton kun dio de bazaj  elementoj en la naturo, kaj tio postulas koncentriĝon. Ĝi estas kvazaŭ spirita travivaĵo.

Laŭ antropologino, afrikanaj moroj montras, ke rekta kontakto kun la manĝaĵoj tute ne kontraŭas higienon. Aliflanke, ĝi aldonas signifon de pli granda plezuro dum manĝado. Ekzemple, se oni observas etinfanojn, ne eblas ne konstati la ĝuon, kun kiu ili metas siajn manetojn en la teleron. Cetere, temas simple pri antaŭjuĝo: en grandega parto de la mondo (Afriko kaj Oriento), tia maniero manĝi estas tute ordinara kaj kutima.

Kaj ankaŭ en okcidento, la afero ne estas tute fremda. Ĉu vi jam gustumis krevigitan maizon en la kinejo, uzante forkon?
Verŝajne oni devas reformuli la edukadon de infanoj en okcidento, koncerne manĝomorojn.

--
.... Esperanto, mia lingvo, minha língua!

Esperanto@Brazilo - http://esperanto.brazilo.org

Comentários

Postagens mais visitadas deste blog

Novaĵoj pri Briksaj landoj en 2025

La BRICS-emblemo en Brazilo en 2025 estos la sumauma-kotonarbo. La brazila registaro publikigis la BRICS-emblemon, kiu estos uzata por la landa  prezidanteco de la unuiĝo en 2025. La emblemo prezentas la sumauma-kotonarbon  kreskantan en Amazono, kiu estas pentrita en la koloroj de la naciaj flagoj de la ŝtatoj  de la BRIKS-unuiĝo.  1. La 1-an de januaro, la prezidanteco de BRICS oficiale transiris de Rusio al Brazilo. Tio estas la dua sinsekva jaro, ke la latinamerika ŝtato fariĝas la centro de altiro por politikistoj de la plej alta nivelo. Plej verŝajne, Rio-de-Ĵanejro iĝos la ĉefurbo de la ĉefa evento, nome  la renkontiĝo je la nivelo de ŝtatestroj. Almenaŭ la ĉefaj eventoj de la G20 en 2024 okazis tie. La pasintan novembron la urbestro de Rio-de-Ĵanejro Eduardo Paes diris, ke li jam proponis al brazila prezidento Luiz Inacio Lula da Silva okazigi tie la Pint-Kunvenon. Cetere, la estro de la brazila Ministerio pri eksterlandaj aferoj Mauro Vieira deklar...

Programo Mia Amiko: Granda Projekto por Esperantistiĝo en Brazilo

Programo Mia Amiko (PMA) fariĝis unu el la plej gravaj projektoj por disvastigi kaj subteni la uzadon de Esperanto en Brazilo. Ĉi tiu programo ne nur inspiras centojn da homoj lerni la lingvon, sed ankaŭ kreas fortikan komunumon de lernantoj kaj volontuloj, kiuj ĉiutage kunlaboras por antaŭenigi la idealojn de Esperanto. Vasta Programaro por Ĉiuj Niveloj Unu el la ĉefaj avantaĝoj de PMA estas ĝia alirebleco kaj diverseco. La programo proponas kursojn por ĉiuj niveloj, ekde bazaj ĝis progresigaj, donante al lernantoj la ŝancon, paŝon post paŝo, majstri la lingvon. Ĉi tiuj lecionoj estas gvidataj de spertaj instruistoj kaj apogataj de dediĉitaj volontuloj, kiuj certigas, ke ĉiu lernanto ricevas la atenton kaj subtenon, kiujn ili bezonas. La kursoj estas realigitaj rete, kio faciligas la aliron por homoj tra la tuta lando. Lernantoj povas partopreni de la komforto de sia hejmo, kun horaroj adaptitaj al diversaj bezonoj. Tia aliro inkluzivigas ĉiujn interesatojn kaj kreas d...

La Trankvila Transo: Esperanta Filmo, kiu Kortuŝas kaj Inspiradas

En la lastatempa festivalo de Esperanto-USA, la 5-minuta filmo "La Trankvila Transo" elstaris kiel la granda gajninto de la unua premio. Ĉi tiu verko ne nur gajnis la admiron de la juĝantaro, sed ankaŭ kaptis la koron de la internacia komunumo. La filmo pritraktas la profundan temon de maljuniĝo, kaptante kaj sentimentajn kaj dramajn momentojn de tiu ĉi universala homa sperto. La titolo mem, "La Trankvila Transo," sugestas la mediteman kaj emocian vojaĝon, kiun ĝi prezentas. Tra zorgeme kreitaj scenoj kaj kun impresa atento al detaloj, la filmo donas voĉon al temoj kiel nostalgio, akcepto, kaj la mistera beleco de la vivo mem. Kvankam mallonga, la filmo sukcesas transdoni profundan mesaĝon: maljuniĝo ne estas nur fizika ŝanĝo, sed ankaŭ spirita transiro, plenplena de signifoj kaj memoroj. Unu el la ĉefaj fortoj de "La Trankvila Transo" estas ĝia kapablo rakonti universalan historion per la unika lenso de Esperanto. La lingvo, kiu simbolas interkompreniĝon...