Tiun ĉi sonartikolon verkis kaj produktis Gian Piero Savio el Israelo
 | lokustoj_.mp3Listen on Posterous |
Kroniko de invado
El la biblia rakonto de la dek plagoj de Egiptujo, jen la priskribo de la oka plago, invado de lokustoj (t.e. akridoj) laŭ la traduko de L.L.Zamenhof (citaĵo el la libro ELIRO ĉapitro 10, versikloj 12-15):
12. Tiam la Eternulo diris al Moseo:Etendu vian manon super la landon Egiptan pro la akridoj, ke ili venu sur la landon Egiptan, kaj formanĝu ĉiujn herbojn de la tero, ĉion, kion restigis la hajlo.
13. Kaj Moseo etendis sian bastonon super la landon Egiptan, kaj la Eternulo direktis orientan venton sur la landon dum tiu tuta tago kaj dum la tuta nokto. Kiam fariĝis mateno, la orienta vento alportis la akridojn. 14. Kaj la akridoj venis sur la tutan landon Egiptan kaj sidiĝis en la tuta Egipta regiono en tre granda amaso; antaŭ ili neniam estis akridaro simila al ili, kaj poste neniam estos tia. 15. Kaj ili kovris la tutan supraĵon de la tero, kaj la tero fariĝis malluma; kaj ili formanĝis la tutan herbon de la kampo, kaj ĉiujn arbajn fruktojn, kiujn restigis la hajlo; kaj restis nenia verdaĵo sur la arboj aŭ inter la herboj de la kampo en la tuta lando Egipta.
Ankaŭ nuntempe lokustoj estas konsiderataj unu el la plej danĝeraj parazitoj por la agrikulturaj rikoltoj. Ili formanĝas ampleksan varion de folioj, floroj, fruktoj, semoj kaj arboŝeloj. Ĉiu adolta lokusto manĝas ĉiutage tiom kiom ĝi pezas, t.e. ĉirkaŭ 2 gramojn. Unuavide tio povas ŝajni ne multe sed oni devas multipliki ĝin per dekoj da milionoj. Fakte la nombro de individuoj de svarmo da lokustoj povas atingi dekojn da milionoj po kvadrata kilometro kaj jam estis svarmoj, kiuj kovris areon de preskaŭ mil kvadrataj kilometroj. Ununura tuno da lokustoj (kvankam temas pri sufiĉe malgranda parto de svarmo) formanĝas tage kvanton de manĝaĵo, kiu sufiĉus por nutri 2.500 personojn.
Ĝuste el Egiptujo lastatempe venis al Israelo invado de lokustoj, bonŝance ĝis nun multe pli malvasta ol tiu de la biblia plago. Ĉio komenciĝis en Sudano antaŭ kelkaj monatoj. Kaŭze de escepte taŭgaj kondiĉoj la lokustoj treege multiĝis kaj dank' al favoraj temperaturoj kaj ventoj iliaj svarmoj komencis moviĝi direkte al Egiptujo kaj norda Sinajo.
Una malgranda svarmo trairis la landlimon inter norda Sinajo kaj sudokcidenta Israelo la 4-an de marto. La servo por protektado de vegetalaro ĉe la ministerio pri agrikulturo ricevas daŭre ĝisdatigitajn raportojn pri la antaŭeniro de la svarmoj da lokustoj fare de la monda organizo pri nutrado kaj agrikulturo. Ĉar lokusto, kiel ĉiuj insektoj, havas malvarman sangon, la svarmoj ekaktivas post kelkaj horoj de suna varmigo kaj dumnokte ili tute ne moviĝas. Ĉar la surtera kaj peraviadila sistemoj de seninsektigo estis pretaj, oni povis preskaŭ neniigi tiun malgrandan svarmon.
La 6-an de marto, kaŭze de nekutime altaj temperaturoj kaj elokcidentaj ventoj, dua tre granda svarmo, nombranta kelkdekojn da milionoj de migraj lokustoj invadis vastan areon en la okcidenta Negevo. Bonŝance temis pri dezerta areo, kie oni kultivadas en forcejoj kaj tiel la damaĝoj estis limigitaj.
La 8-an de marto posttagmeze surteriĝis tria malpli granda svarmo sed pli proksime de areoj, kie la kultivado estas subĉiela. Tie la damaĝoj kaŭzitaj de lokustoj povintus esti tre gravaj. Bonŝance la direkto de la ventoj draste ŝanĝiĝis, la temperaturo malplialtiĝis kaj tial la svarmo ne progresis antaŭen. Samtempe tre malgrandiĝis la danĝero de invado de aldonaj svarmoj el Egiptujo.
La lasta antaŭa invado de lokustoj en Israelo okazis en la jaro 2005. Male al la agrikulturistoj, kiuj kompreneble tre zorgas pri tiu bonŝance ne tro ofta fenomeno, estas ĉe ni homoj (ekz. kamparaj laboristoj el Tajlando kaj maljunuloj originintaj el Jemeno), kiuj ĝoje kolektas lokustojn kaj manĝas ilin kiel veran frandaĵon.
.... Esperanto, mia lingvo, minha língua!
Esperanto@Brazilo - http://esperanto.brazilo.org
Comentários
Postar um comentário