Tiun ĉi sonartikolon verkis kaj produktis Paŭlo Sergio Viana el Brazilo
 | genetike_modifitaj.mp3 Listen on Posterous |
 |
Antaŭ kelkaj tagoj, semajnrevuo 'Veja', legata en Brazilo je milionoj da ekzempleroj, rebruligis polemikan temon. Per bone redaktita artikolo, ĝi klare defendis la uzadon de 'genetike modifitaj nutraĵoj' (GMN). Jen estas temo, kiu koncernas ĉiun homon tra la tuta mondo – ne nur sciencistojn kaj politikistojn. Kaj mia persona sperto, kiel nefakulo, estas, ke ju pli oni klopodas informiĝi, des pli duba ĝi aperas. Jen kial mi tuŝas ĝin, por ekscii la opiniojn de aŭskultantoj de la Esperanta RetRadio.
Ĉiuj scias, kio estas 'geno': ĥemia strukturo en la nukleo de la ĉeloj de ĉiu vivanta estulo, respondeca pri transdono de ĉiuj korpaj karakterizaĵoj, de gepatroj al idoj. Tio validas por animaloj, plantoj, mikroboj. Kion faris sciencistoj, ekde la jardeko post 1970? Ili sukcesis enmeti genojn de unu specio en la genetikan kodon de alia specio. Ekzemple, oni enmetis homan genon de kreskad-hormono en ratojn, kaj rezultis gigantaj ratoj. Oni modifis la genetikan kodon de sojplanto kaj rezultis sojo rezista kontraŭ fiinsektoj. Oni modifis genojn de tomato kaj rezultis tomato, kiu maturiĝas pli malrapide. Kompreneble, la avantaĝo de GMN estas tuj videbla: eblas produkti nutraĵojn per tia tekniko multe pli abunde – kaj nia mondo ĵus atingis la ciferon de 7 miliardoj da nutrendaj buŝoj. Krome, eblas produkti nutraĵojn pli sanigajn, kiel, ekzemple, rizon kun granda kvanto da vitamino A. Alia argumento favora al ĝeneraligo de GMN estas, ke ĝis nun oni ne observis damaĝojn al la homa sano aŭ al la naturmedio, kvankam oni jam uzas ĝin amase: en Usono, preskaŭ duono de la tuta produktata sojo estas genetike modifita! Tamen... forta movado tra la tuta mondo, inkluzive flanke de seriozaj sciencistoj, rekomendas prudenton. Ili argumentas ke ankoraŭ ne ekzistas sufiĉe da esploroj por garantii la sekurecon de GMN. Eventuale, povas okazi kazoj de alergio kaŭzata de tiaj nutraĵoj, same kiel ŝanĝoj en la flaŭro kaj faŭno, observeblaj nur post longa tempo. Krome, kalkuloj indikas, ke la mondo kapablas produkti sufiĉe da nutraĵoj por la tuta homaro per aliaj agrokulturaj teknikoj. Alivorte: ne mankas nutraĵoj; mankas justa, solidara distribuado! Laŭ mia opinio, la polemiko pri GMN apartenas esence al la kampo de scienco. Do, seriozaj, kompetentaj sciencistoj devus doni al ni klarajn vojoindikojn, kaj tio postulos tempon. Tamen, pro evidentaj ekonomiaj interesoj, ĝi transiris al la kampo de politiko, kaj ĝi estas tro serioza afero por ke oni lasu ĝin nur en la manoj de politikistoj!_____________________________________________________________
Aprenda ESPERANTO com um amigo!
Programa MIA AMIKO... Participe!
Comentários
Postar um comentário